
روشهای اصلاح چوب
چوب، یکی از عناصر پرکاربرد و موثر در زندگی روزمره انسانها به شمار میرود.
استفاده گسترده انسانها از سازههای چوبی، علاوه بر بهرهمندی از مزایای کاربردی آن، سبب ایجاد چشم اندازهای زیبا و جذاب در مکان زندگی انسان شده است.
اما همانطور که میدانید، چوبها ممکن است به سرعت دچار تخریب، فرسودگی یا پوسیدگی شوند.
انسانها با استفاده از روشهای مختلف برای افزایش پایداری چوب، به دنبال جلوگیری از تخریب چوب ها در برابر عوامل تخریبگر، روشهایی استاندارد برای اصلاح چوب طراحی کرده اند.
اصلاح چوب با بهرهگیری از مواد شیمیایی و بیولوژیکی بر روی سطح چوب، به منظور افزایش مقاومت چوب در برابر عوامل تخریبی انجام می شود.
برای اصلاح چوب و طراحی آن، میتوانید از روشهای مختلفی استفاده کنید.
در ادامه، به چند روش اصلی برای اصلاح چوب به صورت اصولی، اشاره خواهیم کرد.
۱- اصلاح چوب به روش شیمیایی
اصلاح شیمیایی چوب، شامل به کارگیری مواد شیمیایی جهت بهبود خواص چوب، بهبود کیفیت و قدرت چوب، جلوگیری از آسیب چوب در برابر عوامل تخریبگر و هوازدگی، افزایش قدرت مقاومت در برابر رطوبت و فرسایش، پایداری چوب و دوام بیشتر و … می باشد.
در این روش اصلاح چوب، مواد شیمیایی متناسب، با پیوند های موجود در چوب واکنش می دهند و ساختار اصلی چوب را به صورت کامل، اصلاح میکنند.
واکنش هایی همچون اتری کردن و استری کردن، از جمله واکنش های اصلی در اصلاح چوب به روش شیمیایی به شمار میروند و سبب دگرگونی ساختار شیمیایی چوب خواهند شد.
۲- اصلاح چوب به روش آنزیمی
اصلاح چوب به روش آنزیمی، یکی دیگر از محبوبترین روشهای اصلاح کردن چوب میباشد که برای ساخت انواع سازه ها، مورد استفاده قرار میگیرد.
این روش به منظور ایجاد ویژگیهایی همچون پایداری و دوام چوب، مقاومت در برابر آسیب های شیمیایی، مقاومت در برابر آسیب های عوامل تخریبگر طبیعی، پیشگیری از پخش شدن مواد سمی و خطرناک در طبیعت و بازگشت دوباره به طبیعت انجام می شود.
در این روش، از مواد سنتزی چسبناک، برای ایجاد پیوند میان آنزیم های چوب و الیاف آن، استفاده می شود.
اصلاح چوب به روش آنزیمی، یک روش طبیعی، مدرن و کارآمد، برای بهبود خواص چوب میباشد که هیچگونه آسیب زیان باری به طبیعت نخواهد رساند و از قابلیت بازگشت به طبیعت برخوردار است.
۳- اصلاح چوب به روش حرارت دهی
اصلاح چوب به روش حرارت دهی، یکی از بهترین و پیشرفتهترین روشها برای ایجاد تغییر در ساختار چوب و ارتقای کیفیت آن به شمار میرود.همانطور که از نام این روش پیداست، اصلاح چوب در آن، با استفاده از فرایند حرارت دهی و تحت تاثیر بخار داغ انجام میشود.
در ادامه به بررسی بیشتر این روش اصلاح چوب، خواهیم پرداخت.
روش اصلاح حرارتی چوب
همانطور که گفته شد، اصلاح حرارتی، یک روش خاص، برای بهبود کیفیت و تقویت ویژگیهای چوب است که با استفاده از حرارت بالا و رطوبت کم در مکان های مشخصی انجام میشود.
این فرآیند به نام ترمووودینگ یا حرارتدهی چوب، نزد مردم شناخته شده است و طرفداران بسیاری پیدا کرده است.
روش اصلاح حرارتی چوب سبب به وجود آمدن ویژگیهای منحصر به فرد و کمیاب در ساختار چوب می شود که بسیاری به آن ها نیاز دارند.
مراحل اصلی اصلاح حرارتی چوب، شامل موارد زیر میباشند.
۱- تهیه چوب
ابتدا نیاز است که چوب مناسب و استانداردی را انتخاب کنید. لازم به ذکر است که برای اصلاح حرارتی، چوب با رطوبت کمی مورد استفاده قرار میگیرد.
انتخاب چوب و تهیه آن از اهمیت بالایی برخوردار است، بنابراین اگر در این زمینه از تجربه کافی برخوردار نیستید، برای تهیه چوبهای مناسب و استاندارد، میتوانید از افراد با تجربه و حرفه ای کمک بگیرید.
۲- حرارتدهی چوب
پس از انتخاب و تهیه چوب مناسب، آن را در یک محیط با حرارت بالا (معمولاً بین 160-240 درجه سانتیگراد) قرار دهید تا به خوبی حرارت را جذب کند.
این مرحله میتواند با استفاده از یک فر چوبی و یا کورههای خاص، صورت گیرد.
خوب است بدانید که حرارت موجب تغییر در ویژگیهای شیمیایی چوب میشود و مزایای آن را بهبود میبخشد.
۳- تبرید
بعد از گذشت مدت زمان مناسب حرارتدهی، چوب را به آرامی تبرید دهید تا به صورت طبیعی، به دمای محیط برسد.
خوب است بدانید که این مرحله باعث استحکام و مقاومت به فشار بیشتر چوب میشود و اگر قصد ساخت یک سازه چوبی با کیفیت را دارید، باید آن را انجام دهید.
۴- طراحی چوب
برای طراحی چوب میتوانید از روشهای گوناگونی همچون تراشکاری، قالب سازی، تعویض قطعات تخریب شده و… استفاده کنید. در این روش از اصلاح چوب، میتوانید از ابزارهای دستی یا برقی مانند تراشههای چوب، تخت کشی، برشکاری، نمد کاری و … استفاده کنید و چوب را به هر شکل دلخواه برش بزنید.
۴- ایجاد پوشش و تزئین
پس از اصلاح حرارتی و طراحی چوب، میتوانید آن را با استفاده از مواد مناسب یا رنگهای استاندارد پوششی، به طور کامل پوشش دهید و از آن محافظت کنید.
برای حفظ نتیجه و تزئین، آن را رنگآمیزی کنید یا پروسه ایجاد پوشش را به صورت کامل انجام دهید.
با انجام اقدامات گفته شده، میتوان چوب را به بهترین شکل ممکن اصلاح کرد و ویژگی هایی خاص و کاربردی به آن اضافه کرد. از مزایای مهم اصلاح حرارتی چوب میتوان به ایجاد مقاومت در برابر فرسایش و تخریب، ایجاد مقاومت به آفتاب سوزی و تغییر رنگ، کاهش و حذف ترکها و به وجود آوردن سطح ظاهری جذاب، اشاره کرد.
چوب های ساخته شده در این روش، به خوبی در کاربردهایی مانند ساخت میز و صندلیهای بیرونی، پنجرهها و دربها به کار میروند.
چوب حرارتی
چوب حرارتی (Thermally Modified Wood) یک نوع چوب است که به منظور ایجاد دوام بسیار و پایداری، در دمای بالا و در شرایط کنترل شده حرارتدهی، ساخته و تولید میشود.
فرآیند حرارتی چوب، خصوصیتهای منحصر به فردی به آن میبخشد که آن را برای استفاده در برخی از کاربردهای ساختمانی، تزئینی، مبلمانی و… مناسب میکند. ویژگیهای چوب های حرارتی شامل موارد زیر می باشند.
۱- مقاومت به فرسایش
چوبهای حرارتی مقاومت فرسایشی بسیار بالایی دارند که علت آن، فرایند تولید سخت است.
چوب حرارتی دارای مقاومت به فرسایش بالاتری نسبت به سایر چوب ها است که آن را برای استفاده در نمای خارجی ساختمان، محیطهای مرطوب، محیط های ناسارگار و … مناسب میکند.
مقاومت بالای این چوب ها در برابر فرسایش، سبب استفاده گسترده از آنها در صنعت ساخت و ساز شده است.
۲- مقاومت کافی به نور خورشید
چوبهای حرارتی، به خوبی از اثرات مخرب و تخریبگر تابش مستقیم آفتاب محافظت میکنند و اجازه تغییر رنگ طبیعی در طول زمان را به آن ها نمی دهند.
در صورت انتخاب این چوبها در نمای بیرونی خانه، تصمیم درستی گرفتهاید، چرا که این چوبها به هیچ عنوان دچار تغییر رنگ نخواهند شد.
۳- کاهش ترکها
استفاده از چوبهای حرارتی سبب کاهش ترکها و میزان آن ها خواهد شد. در واقع فرآیند حرارتی تاثیر مثبتی بر روی ترکها و شکستگیهای چوب دارد و باعث کاهش تعداد آنها میشود.
۴- ثبات ابعادی
چوب های حرارتی دارای ثبات ابعادی بسیار بالایی هستند و کمتر از سایر چوب ها تحت تاثیر تغییرات ابعادی ناشی از تغییرات رطوبتی و محیطی قرار میگیرند. ثبات ابعادی چوبهای حرارتی، یکی از ویژگیهای منحصر به فرد در این چوب ها میباشد.
۵- پایداری شیمیایی
چوبهای حرارتی از پایداری شیمیایی بسیار مناسبی برخوردار هستند.
در واقع این نوع چوب ها دارای پایداری شیمیایی بیشتری نسبت به سایرین هستند و مقاومت به عفونتهای قارچی، کپک ها حشرات، باکتری ها و … را در سازه افزایش میدهند.
۶- ظاهر زیبا
چوب های حرارتی، دارای ظاهر زیبا و دلانگیزی می باشند که این ویژگی آن ها سبب استفاده از آن ها به صورت افزایشی شده است.
این چوبها قابلیت اجرا در طرحها و رنگهای مختلف را دارند و به همین دلیل یکی از زیباترین چوبهای حال حاضر جهان به شمار میروند.
۷- مقاومت در برابر حرارت
همانطور که گفته شد، چوبهای حرارتی، در شرایط سخت و تحت تاثیر حرارت بسیار بالا ساخته شدهاند.
فرایند پیچیده ساخت این چوبها، سبب افزایش مقاومت آنها در برابر آتش سوزی و حرارت شده است. بدین ترتیب، در صورت آتش سوزی این چوبها حرارت را جذب نمیکنند و از گسترش آتش جلوگیری میکنند.
۸- مقاومت در برابر عوامل جوی
چوبهای حرارتی به نحوی طراحی شدهاند که بتوانند در برابر عوامل جوی مختلف، دوام و پایداری خود را حفظ کنند.
این چوبها یکی از مصالح ساختمانی و تزیینی بسیار مستحکم به شمار میروند که در شرایط سخت آب و هوایی، قادر به حفظ تراکم و استحکام خود هستند.
چوب های حرارتی، معمولاً برای ساخت سازههای چوبی همچون میز، صندلی، پنجرهها، دربها، ورقکاری چوب، سقف های شیروانی و کارهای مبلمانی مورد استفاده قرار میگیرد.
این نوع چوب ها میتوانند جایگزین بسیار مناسبی برای چوبهایی با معایب همیشگی مانند ترکها، فرسایش زودهنگام، جاذب رطوبت، تغییر رنگ و آفتابسوختگی و… باشند و در نواحی دلخواه به کار برده شوند.